Alles over een goede werk-privébalans

Carrière 20 november 2024

Een goede werk-privébalans, essentieel voor een succesvolle carrière en gezond en gelukkig leven. Toch blijkt het bewaken van die goede balans soms verdraaid lastig. Wie hier niet in slaagt is minder productief, ervaart eerder irritaties en heeft meer kans op het oplopen van een burn-out. Alle reden om het onderwerp verder uit te lichten. Wat verstaan we onder een goede balans tussen werk en privé, waarom is deze zo belangrijk, wat zijn de grootste stoorzenders en hoe kan jij je werk-privébalans verbeteren? Dat en meer lees je binnen deze blog.

Wat is een goede werk-privébalans? 

We spreken van een goede werk-privébalans wanneer je werk en privéleven goed samengaan. Hij ontstaat door de twee duidelijk van elkaar te scheiden. Kan jij je energie, je tijd en je aandacht eerlijk verdelen tussen je werk en je vrije tijd? Dan zit je goed. De gevolgen van een goede werk-privébalans zijn aanzienlijk. Wat blijkt? Wie de balans tussen werk en privé goed weet te bewaken voelt zich gezonder en gelukkiger. Zo wijst onderzoek uit. De focus op de werkvloer is voelbaar aanwezig en buiten werktijden ervaart men genoeg vrije tijd en afstand van het werk om bij te komen, op te laden en leuke dingen te doen. Hoe je die vrije tijd indeelt, dat is natuurlijk volledig aan jou. Een goed boek, uitgebreid koken, voetbaltraining, een avondje gamen of een gezellige spelletjesavond met je familie. Whatever makes you tick. De positieve gevolgen, die wil je ervaren. De negatieve gevolgen van een onbalans, daar blijf je graag bij weg.

Waarom een goede werk-privébalans belangrijk is

In de eerste plaats is een goede balans tussen werk en privé hartstikke gezond. Werken om te leven was het toch? Niet andersom. Zoals gezegd: Je voelt je gezonder en gelukkiger bij een gezonde werk-privébalans. Zowel op de werkvloer als daarbuiten. Daarbij presteer je beter en haal je meer voldoening uit je werk. Het biedt je de kans om je leven in te delen hoe jij dat het liefste doet. Wanneer je die ruimte en die vrijheid ervaart, stijgt ook de mate van waardering die je voelt vanuit je werkgever.

Zijn de twee niet in balans, dan zijn negatieve gevolgen nooit ver weg. Je vergeet afspraken, bent minder effectief dan je gewend bent of verliest zelfs het plezier in dingen. Bij te veel, te hard en te vaak werken stijgt de kans op het ervaren van een ongezonde dosis stress. Een onwenselijke situatie die op termijn een burn-out kan veroorzaken. Al is enige uitdaging in je werk zeker belangrijk. Ontbreekt deze, dan ligt een bore-out op de loer.

Wat zijn belangrijke oorzaken van een slechte werk-privébalans? 

Helaas is er lang niet altijd sprake van een goede of gezonde werk-privébalans. Tijd om een aantal belangrijke en veelgehoorde oorzaken op een rijtje te zetten. Je leest ze hier terug:

  • Te lang doorwerken om die ene taak ‘toch nog even af te ronden’. Een extra focus op timemanagement kan hierin mogelijk het verschil maken
  • Ook buiten gebruikelijke werktijd bereikbaar zijn en op berichten, mailtjes of telefoontjes reageren
  • De toenemende mate van hybride werken. Ze hebben meer vrijheid gegeven, maar ook de grenzen tussen werk en privé vervaagd
  • De druk voelen om tijdens je vakantie op oproepen of berichten te reageren
  • Al het bovenstaande werkt andersom net zo: Het behandelen van privézaken onder werktijd. Uit onderzoek blijkt dat zeker 70% van de Nederlanders zich hier schuldig aan maakt

Praktische tips om werk en privé beter te scheiden 

Tip 1: Zorg voor structuur en overzicht 

Structuur en overzicht binnen je werkdagen vormen de eerste stappen naar een goede balans. Maak je al gebruik van een planning? In een fysieke agenda, je digitale of een handige app als Todoist. Een agenda die structureel goed bijgehouden wordt, vertelt je exact hoeveel tijd je nog vrij hebt om eventuele extra taken op te pakken. Dit alles zonder in het gedrang te komen met je vrije tijd.

Tip 2: Maak duidelijke afspraken met je werkgever

Duidelijke afspraken met je werkgever helpt je verder. Moet je vaak overwerken, dan gaat er iets niet goed. Welke taken en verantwoordelijkheden liggen bij jou en is het realistisch dat je deze allemaal op kan pakken in de tijd die je daarvoor hebt? Bespreek onderling ook je verwachtingen en behoeften met betrekking tot flexibele werktijden of thuiswerkmogelijkheden. Een goede werkgever zal begrip tonen en samen met jou zoeken naar oplossingen die de balans tussen werk en privé bevorderen.

Tip 3: Zeg vaker nee en creëer je eigen grenzen

Af en toe nee zeggen tegen collega’s is misschien niet makkelijk, maar wel heel belangrijk. Zo voorkom je dat je te veel hooi op je vork neemt en bewaak je ook je eigen tijd beter. Buiten werktijd blijft je laptop dicht en de werktelefoon op zwart. Zo voorkom je het constant checken van e-mails of het beantwoorden van werkgerelateerde telefoontjes buiten werktijd. Moet je vanwege een belangrijke deadline op je woensdag 2 uurtjes langer door, ga dan op donderdag eens 2 uur eerder naar huis. Incidenteel afbuigen van de standaard is oké. Zolang het maar wel beide kanten op kan en mag. 

Tip 4: Investeer in zelfzorg

Een stukje zelfzorg is van grote waarde voor een gezonde werk-privébalans. En mogelijk eentje die te snel over het oog wordt gezien. Neem je regelmatig pauze, vormt je lunch wel echt een break van je werkplek en ga je dagelijks naar buiten voor dat wandelrondje? Uit onderzoek blijkt juist dat de werknemers die regelmatig een break nemen productiever zijn. Tot zover de zelfzorg op de werkvloer. Daarbuiten telt die zelfzorg natuurlijk net zo hard. Zorg daarom voor voldoende slaap, gezonde voeding en genoeg lichaamsbeweging. Vink je het hele lijstje af, dan ga je merken dat het mes snijdt aan twee kanten. 

Tip 5: Plan ontspanning in

In je vrije uren zijn ontspanning en plezier onmisbaar. Deze uren wil je bewaken. Wat je wanneer gaat doen en met wie, dat moet je lekker zelf weten. Niemand komt er met een stopwatch naast staan. Maar beloof me dat je er (extra) tijd voor vrij maakt. Wanneer je weet dat je goed gaat op sociaal contact, zorg dan dat je in je agenda wat avondjes vooruit plant. Zit je liever een avondje alleen op de bank, even goede vrienden. Zolang je er maar echt aan toekomt. Door bewust te ontspannen, laad je jezelf op en kun je beter omgaan met de uitdagingen die het werk met zich meebrengt.

Conclusie

Een gezonde werk-privé balans is van onschatbare waarde. Onthoud dat het vinden van de juiste balans een continu proces is en dat het oké is om af en toe aanpassingen te maken. Werk hard en altijd met plezier, bewaak je eigen grenzen, zorg goed voor jezelf en geniet er ook een beetje van.

Mogen wij jou helpen?

"*" geeft vereiste velden aan

Blog Carrière Flexibel werken Selfcare Werkvloer
Een portretfoto van Talentcoach Merel Rebsch bij Work-on.

Merel Rebsch

Talentcoach